Maison Tristan Tzara

Dit huis op Montmartre is tussen 1925 en 1927 gebouwd door de architect Adolphe Loos voor Tristan Tzara. De bouw verliep niet helemaal vlekkeloos. Tristan Tzara had verschillende ideeën en Loos wilde daar niet altijd in mee gaan . Het … Lees verder

Hotel Jassedé

Je kunt eigenlijk de hele ontwikkeling in het werk van Guimard terugvinden in het 16e arrondissement. Hij kreeg al als jong architect vanaf 1880 regelmatig opdrachten, niet alleen voor het ontwerpen van herenhuizen maar ook een school en rond 1900 tevens … Lees verder

Hôtel Lalique

Aan een van de Seinekades in het 8e staat (40 Cours Albert 1er) staat een bijzonder gebouw van de architecten Louis-Eugene en  Albert Feine. Hôtel Lalique werd ontworpen en gebouwd in opdracht van de kunstenaar Lalique . In 1902 stapte … Lees verder

l’atelier Louis Barillet

In 1932 liet de schilder Barillet een gloednieuw woonhuis/atelier ontwerpen door Mallet Stevens aan de Square de Vergennes in het 15e arrondissement. De ingang van de Square de Vergennes ligt aan de Rue de Vaugirard ter hoogte van nr 279 … Lees verder

Metro Dauphine

Aan het einde van Metrolijn 2 aan één van de uitgangen van de halte Porte Dauphine staat één van de mooiste Art Nouveau metroingangen van Parijs Van de 140 door Guimard ontworpen metrostations in Art Nouveau stijl zijn er nog … Lees verder

Art Nouveau

Eind 19e eeuw wordt Parijs heringericht volgens de strakke regels van Haussman. Dan onstaat de heldere structuur van de boulevards en de typisch Parijse hoge bebouwing.

Op slechts paar plekken in de stad wordt de Hausmann- bebouwing doorbroken door een wat luchtiger architectuur. Architecten als Lavirotte, Sauvage, Herscher en Guimard zetten her en der in de stad appartementgebouwen en villa’s neer met Art Nouveau elementen. Guimard drukt de duidelijkste Art Nouveau stempel op Parijs met zijn bijzondere metro-ingangen.

Wellicht vind je de mooiste Art Nouveau in Brussel, Nancy en Praag maar in dit dossier laat ik zien dat er ook nog heel wat Art Nouveau te vinden is in Parijs.

Begin 20ste eeuwse architectuur in het 16e

De verzameling huizen in het 16e die van architectonisch belang zijn kan worden verdeeld in een groep huizen in Art Nouveau-stijl en een groep met een puristische bouwstijl.

Deze laatste groep vertoont veel gelijkenis met het Nieuwe Bouwen van Rietveld. Een strakke bouwstijl, veel beton. helderwit gepleisterd en vaak een eigenzinnige open inrichting.
In de jaren twintig en dertig heeft een groep architecten, waarvan le Corbusier en Mallet-Stevens de belangrijkste zijn, veel huizen voor rijke particulieren gebouwd. Een aantal daarvan is terug te vinden in het 16e, maar een aanzienlijk deel staat buiten Parijs. In Poissy (nabij Saint Germain-en-Laye) staat bijvoorbeeld de prachtige villa Savoye. Deze villa is te bezoeken (9.30-12.30 uur en 13.30-18.00 uur, tel. 01.39.65.01.06). Maar ook dichter bij Parijs in Boulogne Billancourt (vlak achter het 16e) zijn verschillende huizen van le Corbusier te vinden. Metrolijn 10 heeft Boulogne als eindhalte.

De Art Nouveau-collectie in het 16e wordt sterk bepaald door de huizen van Guimard. Guimard is vooral bekend van zijn metro-ingangen, maar heeft een aantal prachtige Art Nouveau-huizen ontworpen, waarvan een groot deel in het 16e te vinden is.

Henri Sauvage

Henri  Sauvage (1873 – 1932) werd geboren in Rouen en kreeg zijn opleiding aan de Ecole des Beaux arts in Parijs tussen 1891 en 1895. Na zijn opleiding was Sauvage vooral actief als decorateur van bijvoorbeeld behang (in de fabriek van zijn vader). Zijn eerste grote opdracht was Hector Guimard die hem vroeg behang en andere decoraties te ontwerpen voor Castel Beranger .

Zijn architectonische kennis deed Henri Sauvage op in het Architecten atelier van Louis Pascal, die samen met Charles Garnier de Opéra in Parijs had ontworpen,

Zijn eerste grote opdracht als architect was Villa Majorelle (1898) in Nancy en is een prachtig voorbeeld van Art Nouveau bouwen.

Later ging Sauvage ook samenwerken met andere architecten zoals Sarazin en Jourdain . Met Jourdain (die hij onmtoet had in het atelier van Pascal)  ontwierp hij bijvoorbeeld de Nouveaux Magasins la Samaritaine.

Vanaf 1912 kreeg Sauvage belangstelling voor een andere stijl van bouwen en had bovendien de wens om ook voor de “sociale woningbouw” te gaan ontwerpen. Hij ontwikkelde het idee van “Maisons a gradins”. Dus  trapsgewijs bouwen waardoor meer licht en  ruimte ontstond en bovendien de mogelijkheid van balkons (terrassen) werd gecreëerd. Deze stijl van bouwen vereiste wel het gebruik van gewapend beton en dus sloeg hij vanuit de Art Nouveau een geheel nieuwe weg in.

Aspecten van Sociale woningbouw zie je terug in elementen als een gezamelijke daktuin van de Logement Hygienique a Bon Marché aan de Rue Tretaigne en het ingebouwde zwembad aan de Rue des Amiraux

Hieronder een aantal van zijn gebouwen in Parijs.

[Bij het samenstellen van dit dossier heb ik dankbaar gebruik gemaakt van een bijzonder boekje: Parijs 1900-1930, een architectuurgids, Delftse Universitaire Pers 1984]

La Samaritaine

Alhoewel de Architect Frantz Jourdain in 1891 de basis legde voor het warenhuis La Samaritaine, werd Henri Sauvage (1873-1932) er vanaf 1904 bijgehaald voor de uitbreidingen van het hoofdgebouw .Dit zijn de Samaritaine gebouwen aan de 17-19 rue de la … Lees verder

Lurcat

De architect André Lurcat (1894-1970) werd geboren in de Vogezen, kreeg zijn opleiding in Parijs aan de Architectuur afdeling van de Ecole Nationale Superieure des Beaux Arts. Zijn studie werd door WOI onderbroken maar haalde zijn dilpoma in 1923.

Met name in de periode 1923 en 1934 was voor Lurcat een productieve tijd en ontwierp verschillende villa’s voor in en rond Parijs. Zijn villa’s vertonen qua stijl veel overeenkomsten met Le Corbusier en Mallet Stevens. Maar hij liet zich ook beïnvloeden door de architecten van het Bauhaus en ging naar Nederland om voor Rietveld, Dudok en Oud

Hij ging net als hen uit van 5 bijzondere uitgangspunten bij het ontwerpen van Villa’s. Om te beginnen moest het dak bruikbaar en beloopbaar zijn (1) . Door het gebouw op kolommen te zetten ontstaat er ruimte (2). Ramen moet veel licht en ruimte geven (3).  Kleuren moeten  moeten het wooncomfort bevorderen (4). en tenslotte moeten de huizen voorzien zijn van moderne / technische voorzieningen (5)

Hieronder een aantal van zijn villa’s in en rond Parijs